Ik luister aandachtig als Sabine me, haast in paniek, belt. “We hadden al een bezettingstekort en ik kan de kennis niet missen…”. Ik vraag of ze echt baalt… en of ze eerlijk voor zichzelf wil zijn. Sabine denkt even: “…ik ben blij dat ze vertrekt, maar kan de handjes niet missen… De werkdruk neemt toe… ik wil niet dat er meer mensen vertrekken. Hoe houd ik ze gemotiveerd…”. Ik onderbreek haar.
Doe wat je zegt en zeg wat je doet
Elk bedrijf maakt het zo nu en dan wel mee. Een rotte appel. Vaak lost zich dat vanzelf op, als er vertrouwen is in het team. In het geval van Sabine kampt het bedrijf al een tijd met onrust. Veel korte termijn denken. Hapsnap. Geen beleid. Het management blust brandjes, terwijl het de frustraties in de teams maar al te goed begrijpt. Onduidelijke afspraken, zonder een heldere visie op de toekomst... Sabine ontkent het niet, maar ze moet wennen aan de transitie. Naar volwassenheid.
De – soms emotionele – discussies hebben sporen nagelaten. Het MT vertoont barsten. Elk gaan ze anders om met de situatie en dé koers is ver te zoeken. Het wordt te persoonlijk. Onderling ontstaan er irritaties en als ze zo doorgaat, vertel ik, zal het niet lang duren voordat er een eilandjescultuur ontstaat. Teams die hun targets halen, maar die van de rest niets wil weten. Los zand. Het is slechts een kwestie van tijd voordat de cultuur in de organisatie serieus geld gaat kosten. Omdat er geen echte cultuur is. Geen gezamenlijke waarden. Geen echte identiteit.
Vertrouwen
In dit geval heb ik Sabine geadviseerd om zich kwetsbaar op te stellen in het managementteam en expliciet te benoemen dat ze de harmonie ‘kunstmatig’ vindt. Sociaal wenselijk gedrag, zonder vertrouwen in de basis. Dat ze het vertrouwen wil herstellen, in alle openheid. Aandacht voor de verschillen, zeker, maar vooral focus op de verbinding. Gezamenlijke, uitdagende en haalbare doelen. Met duidelijkheid over de hiërarchie en samenhang daarvan. Beleid. Visie.
Eenheid… maar vooral even rust, nu. “Wat willen wij zijn”, vraagt ze haar mensen na de vakantie. Om de organisatiewaarden te ontwikkelen – een gewenste cultuur – en vanuit verbinding samen afspraken te maken over de te bewandelen weg. Gezamenlijke normen, waarden, doelstellingen en verwachtingen. Soms moet je even vertragen, om door te kunnen.
* foto van Ylanite Koppens